Mafia là gì? Nguồn gốc của từ Mafia?
Quang Nguyễn
Những năm 90 của thế kỷ 20, khán giả truyền hình Việt Nam đã có dịp say mê dõi theo từng bước chân của thanh tra Catinha trong phim Vòi bạch tuộc của điện ảnh Ý trong các vụ án ly kì. Cũng tương tự như thế, hẳn không ai lại không biết đến quyển tiểu thuyết nổi tiếng The Godfather (Bố già) của nhà văn Ý Mario Puzo(1).
Các tác phẩm văn học và điện ảnh nói trên đều có một điểm chung là mô tả về thực trạng tội ác trong thế giới ngầm của các tổ chức tội phạm có tên gọi: Mafia.
Mafia là gì?
Mafia (cũng viết là Maffia), là tiếng Ý. Theo Domonique và Michèle Frémy trong Quid 1986, từ này có thể có một trong ba nguồn gốc sau đây:
1. Do tiếng Ả rập Mu afah, có nghĩa là "sự che chở cho những người yếu kém".
2. Do phương ngữ Toscan, Maffia có nghĩa là "sự khốn khổ".
3. Năm 1800, vua xứ Napoli là Ferdinand IV, sống lưu vong ở đảo Sicilia, đã lập ra một đội cảnh sát ngầm để có thể ngăn chặn một sự đổ bộ bất ngờ của quân Pháp. Người ta cho rằng ông đã lấy những chữ đầu của năm tiếng trong câu khẩu lệnh hồi năm1282 mà đặt tên cho tổ chức này. Câu đó là Morte Alla Francia Italia Anela có nghĩa là "nước Pháp phải chết, nước Ý muốn như thế". (Trong trận đánh ở Sicilia năm 1282, quân Ý đã giết chết đến 8.000 quân Pháp). Ráp năm chữ đầu đó lại thì sẽ có từ Mafia.
Trùm mafia Pablo Escobar và cái kết không thể tránh khỏi
Theo nghĩa gốc, một thành viên của Mafia được gọi là một “mafioso” tức là người trọng danh dự (quân tử).
Nhưng danh từ mafia ngày nay không còn được hiểu theo nghĩa xưa của nó nữa. Từ Mafia hiện được mở rộng để quy cho bất kỳ nhóm đông người nào tham gia vào các tổ chức tội phạm hoặc các hoạt động phạm pháp.
Ngày nay, mafia là con bạch tuộc khổng lồ và ghê gớm kiểm soát từ sản xuất nông nghiệp cho đến mua bán bất động sản, cờ bạc, buôn bán vũ khí, buôn bán ma túy ... trên đảo Sicilia của nước Ý và chân rết của nó ở nhiều nơi khác trên thế giới.
Chú thích
[1] Mario Gianluigi Puzo (1920-1999) là một nhà văn, nhà biên kịch người Mỹ, được biết đến với những tiểu thuyết về Mafia, đặc biệt là Bố già (1969). Ông đã giành được Giải Oscar cho kịch bản chuyển thể xuất sắc nhất vào giữa những năm 1972 và 1974.
