Tác giả: Phan Huy Chú Phiên dịch: Viện sử học Nhà xuất bản: NXB Giáo Dục Năm xuất bản: 2007 Số trang: 1712 trang (2 tập) Thể loại: Sách Sử Địa
Lịch triều hiến chương loại chí (chữ Hán: 歷朝憲章類誌) do Phan Huy Chú soạn trong 10 năm (1809-1819), là bộ bách khoa toàn thư đầu tiên của Việt Nam. Lịch triều hiến chương loại chí có nghĩa là Phép tắc các triều đại chép theo thể phân loại.
Phan Huy Chú viết Lịch triều hiến chương loại chí và dâng lên Vua Minh Mạng năm 1821 khi ông bắt đầu làm quan ở viện Hàn Lâm. Nhận thấy tầm quan trọng của bộ sách, vua Minh Mạng đã cho khắc bản gỗ, in thành nhiều bản, để phổ biến.
Lịch triều hiến chương loại chí, ghi chép dữ liệu lịch sử từ thời Hồng Bàng đến Lê Mạt, gồm 49 quyển, chia làm 10 phần:
1- Ðịa dư chí (từ quyển 1 đến quyển 5): chép về địa lý và lịch sử địa lý Việt Nam trải qua các triều đại và phong thổ từng vùng.
2- Nhân vật chí (từ quyển 6 đến quyển 12): chép về tiểu sử và tiểu truyện của các đế vương, những bậc hiền tài, danh tướng, danh nho, những người tiết nghĩa của Việt Nam.
3- Quan chức chí (từ quyển 13 đến quyển 19): chép về danh hiệu, chức vụ, phẩm tước, lương bổng và cách tuyển cử quan lại dưới các triều đại.
4- Lễ nghi chí (từ quyển 20 đến quyển 25): chép về các điển lễ thuộc về triều nghi, tế tự, tông miếu, khánh hạ, quốc tang, tấn tôn, sách phong.
5- Khoa mục chí (từ quyển 26 đến quyển 28): chép về phép tắc các chương trình thi cử (thi Hương, thi Hội, thi Ðình).
6- Quốc dụng chí (từ quyển 29 đến quyển 32): chép về các phép dinh điền (hộ khẩu), các ngạch thuế, các phép thu thuế, chế độ ruộng đất, tiền tệ.
7- Hình luật chí (từ quyển 33 đến quyển 38): chép về luật lệ và hình phạt.
8- Binh chế chí (từ quyển 39 đến quyển 41): chép về việc tuyển lính, cách luyện tập, cách tổ chức quân đội.
9- Văn tịch chí (từ quyển 42 đến quyển 45): chép về sách vở do người Việt sáng tác, trải qua các triều đại.
10- Bang giao chí (từ quyển 45 đến quyển 49): chép về việc bang giao các đời, nghi lễ đón tiếp sứ thần các nước. Nhấp vào chữ Download bên dưới để tải về miễn phí ebook PDF scan Lịch triều hiến chương loại chí (trọn bộ 2 tập) của Phan Huy Chú do NXB Giáo Dục tái bản năm 2007 trên Atabook.com
